بعضی از کارهایی که امروزه شکل خرافات دارند و ما نمی دانیم کدامند؟
در پاسخ به مطالب ذیل توجه کنید :
1- ملاک شناخت حقیقت در حوزه معارف دینى دو منبع اصلى وحى و عقل است. اگر هر یک از عقل یا وحى موضوعى را تأیید نمود به عنوان حقیقت مى‏پذیریم. البته باید توجه داشت که استفاده از عقل و وحى ضوابطى دارد که دانشمندان مسلمان در تنقیح آن ضوابط زحمات بسیارى کشیده‏اند و باید به آن ضوابط توجه نمود.

2- در این خصوص توجه به چند نکته لازم است:
اول، عقل توانایى درک همه‏ى حقایق را ندارد و یکى از حکمت‏هاى نیاز به وحى نیز همین نکته مى‏باشد.
دوم، علوم تجربى در حوزه خودش قابل استناد است که البته محدود به امور مادى مى‏باشد.
سوم، عدم درک یک چیز موجب انکار آن نمى‏شود، اگر در روایات معتبر براى انگشتر عقیق خواصى ذکر شده که ما از درک آن از طریق عقل یا تجربه عاجزیم، نباید منکر گردیم. چرا که از یک سو عقل ناتوان است و از سوى دیگر بسیارى از امور به مرور زمان در علوم تجربى روشن مى‏گردد. ما به استناد علم کامل و عصمت معصومین (ع) از کلمات آنان تبعیت مى‏کنیم و علم و عصمت آنان را با ادله قطعى، عقلى و نقلى اثبات مى‏کنیم. بنابر این در شناخت خرافه از حقیقت تکیه‏گاه اصلى معیارهاى شناخت است.

3- نحوه ی برخورد پیامبر اکرم با چند نمونه از خرافات:
یگانه فرزند ذکور حضرت پیامبر، به نام» ابراهیم «درگذشت. پیامبر در مرگ وى غمگین و درد مند بود و بى اختیار اشک از گوشه چشمان او سرازیر مى‏شد. روز مرگ او آفتاب گرفت، مردم گرفتگى خورشید را نشانه عظمت مصیبت پیامبر دانستند. پیامبر به بالاى منبر رفت و فرمود: آفتاب و ماه، دو نشانه بزرگ از قدرت خدا هستند و سر به فرمان او دارند، هرگز براى مرگ و زندگى کسى نمى‏گیرند. هر موقع ماه و آفتاب گرفت، نماز آیات بخوانید. در این لحظه از منبر پایین آمد، و با مردم نماز آیات خواند.
سنّ محمد (ص)، چهار ساله بود و در صحرا زیر نظر دایه و مادر رضاعى خود» حلیمه «زندگى مى‏نمود، از مادر خود خواست که همراه برادران رضاعى خود به صحرا رود.» حلیمه «مى‏گوید: فرداى آن روز، محمد را شستشو دادم، و به موهایش روغن زدم، به چشمانش سرمه کشیدم، براى این که دیوهاى صحرا به او صدمه نرسانند، یک مهره یمانى که در نخ قرار گرفته بود، براى محافظت به گردن او آویختم. محمد (ص) مهره را از گردن در آورد و به مادر خود چنین گفت: مادر جان آرام، خداى من که پیوسته با من است، نگهدار و حافظ من است.
پیامبران آمده اند تا قدرت فکرى بشر را تقویت کنند و با هر گونه خرافات به هر رنگ باشد، حتى اگر به پیشرفت اهدافشان کمک کند سرسختانه مبارزه نمایند.
فروغ ابدیت- ج 1، آیت الله جعفر سبحانى

4- چند نکته قابل توجه در برخورد با خرافه :
1:خرافه گو خود را حق به جانب می داند.
2:به نام مبارزه با خرافات اصول از بین نرود.
3:هر مطلب بزرگی را خرافه نشماریم.
4:مساله ی فوق عقل بودن با ضد عقل بودن جداست.
5:هرچه از انبیا و علما فاصله بگیریم به خرافات نزدیکتر می شویم.
6:نظام آفرینش بر اساس علل و اسباب است،علل و اسباب هم دو گونه اند:
1:طبیعی و مادی 2:معنوی.
7:گستره ی خرافات متفاوت است،گاهی در یک کشور گاهی در یک شهر و گاهی در یک فرد.
8:خرافات معمولا در زنان بیشتر از مردان است.
9:ریشه های خرافات متفاوت است:
1:تبلیغات 2:حدس و گمان 3:تقلید از گذشتگان 4:توطئه ی دشمن به جهت دور کردن مردم از دین حقیقی و باالنتیجه حاجت نگرفتن و روی برگرداندن آنان از اصل دینداری 5:جهل نسبت به علل واقعی حوادث6:از یک حادثه ی جزیی یک اصل کلی ساختن 7:خواب دیدن 8:ضعف اندیشه.

5- اقسام خرافات:
گروهی قائلند با آن که در تاریخ فرهنگ بشری ، خرافه پرستی ، تاکنون جلوه های متنوع و فراوانی داشته واز حد شمار خارج است ، شاید بتوان آنها را از لحاظ اقبال فردی و جمعی اشخاص یا از لحاظ زیانهایی که بطور انفراد یا اجتماع برای بشر داشته اند ، به سه نوع ذیل تقسیم کرد :
الف- خرافاتی که جنبه فردی و عوام پسندانه دارد . این گونه خرافات ، عقایدی واهی را در بر می گیرد ، که افراد یا اقلیتهای خاص در یک جامعه به آن معتقد هستند و طبعاً زیان رفتارهای ناهنجار ونگرانی های برخاسته از آنها ، ضمن آنکه مستقیماً به خود آن اشخاص خرافه پرست می رسد بطور غیر مستقیم دامن اجتماع آنها را نیز می گیرد .
ب‌- خرافاتی که جنبه اجتماعی . مقصود از خرافات اجتماعی ، افکار موهوم و علایق و احساسات غیر منطقی است که اکثریت جامعه به آن معتقد و پا بند می شوند و گاه آنگونه از آنها هواداری میکنند که برای حفظ و بقایشان حاضرند جان و مال خویش را فدا سازند ، زیان این گونه پندارها که غالباً به صورت آرمانهای ملی یا شبه دینی جلوه گر می شود عمومی است بت پرستی و مکتبهای اعتقادی از این گونه است .
ت‌- خرافات سیاسی . شامل اندیشه های عوام فریبانه و منحطی است که گروههای افراطی یا احزاب خاص و سیاست مداران خودخواه قدرت طلب برای ارضای حس برتری طلبی خویش از آن سود می جویند و با تحریک عواطف بظاهر مقدس اقوام و طوائف، نظیر دفاع از ملیت و آب و خاک و یا با توجیه فرضیه های شبه علمی چون برتری بیولوژیکی نژادها به مقاصد توسعه طلبانه خود جامه عمل می پوشانند.
ر. ک : خرافات و راه درمان آن تهیه و تنظیم: محبوبه احمدی شجاع مدرسه علمیه نرجس علیهاسلام